Phát triển hạ tầng giao thông từ Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng

Đường Vành đai 3 trên cao đoạn Mai Dịch - Nam Thăng Long

Tầm nhìn, chiến lược bứt phá

Trong 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XII, 3 đột phá chiến lược tiếp tục được khẳng định mạnh mẽ so với nhiệm kỳ trước, đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Thực tiễn cũng xuất hiện những khó khăn, vướng mắc và những yêu cầu mới đòi hỏi phải nhận thức đầy đủ hơn, sát hợp hơn các đột phá chiến lược. Chính vì vậy, văn kiện Đại hội XIII đặc biệt chú trọng việc xác định các đột phá chiến lược phù hợp với điều kiện, yêu cầu 5, 10 năm tới. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đề ra Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 với mục tiêu: “Đến năm 2030 Việt Nam là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao”. Để đạt được các mục tiêu nêu trên, Đại hội xác định một trong ba đột phá chiến lược cần tập trung thực hiện trong 5 năm tới là “xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại cả về kinh tế và xã hội; ưu tiên phát triển một số công trình trọng điểm quốc gia về giao thông, thích ứng với biến đổi khí hậu; chú trọng phát triển hạ tầng thông tin, viễn thông, tạo nền tảng chuyển đổi số quốc gia, từng bước phát triển kinh tế số, xã hội số”.

Một số chỉ tiêu cụ thể về hạ tầng giao thông đến năm 2025 là hoàn thành đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 1 của Cảng Hàng không quốc tế Long Thành; hoàn thành trên 1.700 km đường ven biển từ Quảng Ninh đến Cà Mau; đầu tư các công trình giao thông trọng yếu theo quy hoạch, nhất là tuyến vành đai đô thị lớn, các tuyến đường bộ cao tốc, quốc lộ quan trọng; đầu tư nâng cao năng lực của hệ thống cảng biển; chuẩn bị triển khai một số đoạn đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đường sắt vùng; kết nối đồng bộ hệ thống giao thông với các khu kinh tế, khu công nghiệp, cảng hàng không, cảng biển. Đại hội Đảng lần thứ XIII cũng đặt ra mục tiêu về hạ tầng giao thông đến năm 2030, phấn đấu cả nước có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc, xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành và mở rộng Cảng Hàng không quốc tế Nội Bài...

Những quyết sách được thông qua tại Đại hội XIII của Đảng có tầm nhìn chiến lược, sát thực tiễn sẽ là tiền đề cho giao thông bứt phá trong thời gian tới. Do đó, để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, các khâu đột phá mà Nghị quyết Đại hội đề ra, Đảng bộ Bộ GTVT đã tiếp tục phát huy truyền thống, nêu cao tinh thần đoàn kết, chủ động, sáng tạo, khắc phục khó khăn, quyết tâm phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ; đồng thời nghiên cứu, lựa chọn những nhiệm vụ trọng tâm, đột phá để ban hành nghị quyết chuyên đề đảm bảo thiết thực, ngắn gọn, có tính khả thi cao.

Nút giao Thanh Trì, Long Biên, Phú Thượng, Trường Sa - Hoàng Sa ( Hà Nội)

 Phát triển toàn diện ngành GTVT

Triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Bộ GTVT xây dựng phương châm, kế hoạch hành động, xác định tập trung phát triển các công trình hạ tầng lớn, hiện đại, có sức lan tỏa; ưu tiên cải tạo, mở rộng các cảng hàng không lớn và các cảng hàng không có nhu cầu vận tải lớn; cải tạo các quốc lộ trọng yếu, liên vùng, xóa các “điểm đen” về TNGT; hoàn thành các dự án đường sắt dở dang, cải tạo các nút thắt để nâng cao năng lực thông qua của đường sắt hiện có, nghiên cứu xây dựng đường sắt kết nối vào các cảng biển đầu mối; cải tạo, nâng cấp các hành lang vận tải thủy quan trọng, nâng tĩnh không một số cầu đảm bảo đồng bộ về kỹ thuật phục vụ phát triển vận tải container, hàng hóa chuyên dụng, khối lượng lớn trên đường thủy nội địa phía Bắc, phía Nam và kết nối cảng biển; đầu tư đảm bảo đồng bộ các cảng biển cửa ngõ quốc tế và một số cảng biển có nhu cầu vận tải lớn; phát triển hệ thống cảng cạn.

Để thực hiện hiệu quả những mục tiêu này, hiện nay Bộ GTVT đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng Chiến lược GTVT toàn ngành, hoàn chỉnh 5 Quy hoạch ngành quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, gồm: Quy hoạch mạng lưới đường bộ; quy hoạch mạng lưới đường sắt; quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển; quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng hàng không, sân bay; quy hoạch kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa đảm bảo tính khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế. Tăng cường công tác quản lý nhà nước về quy hoạch phát triển GTVT, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu trong xây dựng và tổ chức thực hiện quy hoạch, bảo đảm hiệu quả và tính khả thi; coi trọng công tác giám sát, kiểm tra, thanh tra thực hiện quy hoạch và xử lý nghiêm các vi phạm quy hoạch.

Trong lĩnh vực đường bộ, Bộ sẽ tập trung đầu tư hoàn thành toàn tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam, triển khai đầu tư một số tuyến đường bộ cao tốc kết nối trung tâm kinh tế, đặc biệt là các tuyến vành đai hoặc kết nối với trung tâm kinh tế lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Dự kiến mục tiêu đến hết năm 2025 xây dựng các tuyến cao tốc đã được quy hoạch; cải tạo, nâng cấp khoảng 3.000 km quốc lộ tại các vùng trọng yếu; xây dựng, cải tạo các cầu yếu trên hệ thống quốc lộ, xây dựng cầu thay thế các bến phà; tăng cường công tác bảo trì, sửa chữa hạ tầng đường bộ; từng bước xóa ngầm, tràn, “điểm đen” về TNGT trên quốc lộ; hoàn thiện hệ thống ATGT đường bộ; xây dựng, vận hành khai thác có hiệu quả các trung tâm quản lý điều hành giao thông thông minh (ITS) theo hướng hiện đại, hiệu quả; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý, bảo trì, vận hành.

Lĩnh vực đường sắt sẽ tập trung cải tạo các “điểm nghẽn” và nâng cấp để khai thác có hiệu quả các tuyến đường sắt hiện có, ưu tiên tuyến TP. Hà Nội - TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội - Hải Phòng; Hà Nội - Lào Cai; xóa bỏ các lối đi tự mở trên mạng đường sắt quốc gia; hoàn thành và đưa vào khai thác các tuyến đường sắt đô thị đang triển khai tại TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh; nghiên cứu và xúc tiến đầu tư đối với các tuyến đường sắt đô thị tại các thành phố lớn theo quy hoạch.

Đối với lĩnh vực đường thủy nội địa, Bộ sẽ cải tạo, nâng cấp các hành lang vận tải thủy quan trọng, đặc biệt là nâng cấp tĩnh không thông thuyền các cầu, cùng với hệ thống kết nối và hạ tầng kỹ thuật khác đảm bảo đồng bộ phục vụ phát triển vận tải container, hàng hóa chuyên dụng, khối lượng lớn, bao gồm: kênh nối Đáy - Ninh Cơ, cầu Đuống (trên hành lang số 1, phía Bắc), nâng cấp kênh Chợ Gạo giai đoạn 2, các hành lang đường thủy và logistics khu vực phía Nam. Cùng với đó là kêu gọi đầu tư một số cảng thủy nội địa đầu mối ở đồng bằng sông Cửu Long, đồng bằng Bắc bộ; đảm bảo khả năng kết nối và thị phần đảm nhận cao của vận tải thủy từ vùng đồng bằng Bắc bộ đến bến cảng quốc tế Lạch Huyện; vùng đồng bằng sông Cửu Long đến cảng quốc tế Thị Vải - Cái Mép, vận tải ven biển. Lĩnh vực đường thủy nội địa sẽ tăng cường áp dụng công nghệ mới, vật liệu mới, công nghệ thông tin trong quản lý, khai thác tối ưu, bảo trì kết cấu hạ tầng đường thủy nội địa.

Trong lĩnh vực hàng hải, giai đoạn 2021 - 2025 sẽ tập trung đầu tư các cảng biển, luồng tuyến để đảm bảo đồng bộ về quy mô và nhu cầu khai thác, như: xây dựng các bến cảng - cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng - Lạch Huyện; luồng vào cảng Cái Mép, luồng vào khu nước Cẩm Phả, xây dựng bến Liên Chiểu (cảng Đà Nẵng); đầu tư luồng hàng hải vào các bến cảng khu vực Nghi Sơn, Thanh Hóa; cải tạo, nâng cấp một số luồng, cảng có nhu cầu vận tải lớn. Lĩnh vực hàng hải sẽ tiếp tục đầu tư hoàn chỉnh hệ thống đèn biển, thông tin báo hiệu hàng hải và cơ sở vật chất phục vụ mục tiêu khẳng định chủ quyền, quyền chủ quyền biển đảo của đất nước, song song là đầu tư hệ thống cảng cạn, các khu neo đậu tránh bão.

Lĩnh vực hàng không sẽ tập trung đầu tư nâng cấp, mở rộng Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Đà Nẵng và đầu tư giai đoạn 1 Cảng Hàng không quốc tế Long Thành; nâng cấp, xây dựng các cảng hàng không khác theo quy hoạch và nhu cầu vận tải như: Điện Biên, Cát Bi, Thọ Xuân, Vinh, Phú Bài, Chu Lai, Cam Ranh, Phan Thiết, Phú Quốc...; đầu tư hạ tầng quản lý hoạt động bay áp dụng công nghệ mới để đảm bảo an toàn khai thác hệ thống.